SỰ KHAI PHÁ CON ĐƯỜNG LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI CỦA CÁC ĐẢNG CỘNG SẢN CẦM QUYỀN

        Trong ba thập kỷ qua, nhất là từ những năm đầu thế kỷ XXI đến nay, công cuộc cải cách, đổi mới, mở cửa hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế - xã hội của các nước xã hội chủ nghĩa (XHCN) như Trung Quốc, Việt Nam và nhiều nước xã hội chủ nghĩa khác trên thế giới đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng đặc biệt là về kinh tế, chính trị. Do đó, vai trò và ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội (CNXH) trên thế giới cũng được củng cố nhất định. Các nước xã hội chủ nghĩa do nâng cao được vị thế quốc tế nên ngày càng trở thành những chủ thể quan trọng của quan hệ quốc tế hiện đại, chủ động đổi mới chính sách đối nội đúng đắn, phù hợp và chính sách đối ngoại độc lập tự chủ, rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa, hội nhập với khu vực và thế giới.

          Đánh giá tình hình kinh tế của 5 nước xã hội chủ nghĩa (Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Cu Ba, Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên), Ngân hàng thế giới (WB) cho rằng: tỷ trọng GDP của các nước này từ đầu thập niên 90 của thế kỷ XX đến nay đã tăng hơn 3 lần, từ mức 1,7% lên 5,1% và có chiều hướng tiếp tục tăng lên.
             Mặt khác, các Đảng Cộng sản cầm quyền đã chủ động tổng kết rút ra những bài học kinh nghiệm thành công cũng như thất bại trong xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô, Đông Âu và những kinh nghiệm của chính bản thân mình; tích cực nghiên cứu, tìm tòi về lý luận, thực tiễn mô hình xây dựng chủ nghĩa xã hội phù hợp với điều kiện cụ thể của mỗi nước và những biến đổi của thế giới đương đại. Điều này được thể hiện nổi bật nhất trong việc sử dụng kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế để phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội. Trung Quốc xác định mô hình kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa; Việt Nam - nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; Lào - nền sản xuất hàng hóa đi lên chủ nghĩa xã hội; Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên từ năm 2002 cũng bắt đầu cải cách theo hướng kinh tế thị trường, lựa chọn bước đột phá vào lĩnh vực giá, tiền và phân phối. Năm 2003, nước này thông qua kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2003 - 2008), chủ trương khoán trong nông nghiệp, xóa bỏ bao cấp, sửa đổi luật đầu tư để thu hút vốn nước ngoài, phát triển một số khu công nghiệp và đặc khu kinh tế...; Cu Ba tiến hành các bước mở cửa hội nhập quốc tế thu hút đầu tư nước ngoài, cải thiện từng bước quan hệ với Mỹ, Cu Ba và Mỹ đã mở cơ quan ngoại giao (Đại sứ quan) của mình ở mỗi nước. Đây được đánh giá là thành công lớn trong từng bước bình thường hóa quan hệ giữa hai nước và là thành công lớn trong chính sách đối ngoại của Cu Ba. Thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập, Cu Ba đã từng bước phá thế bao vây cấm vận của Mỹ và các nước tư bản khác, đồng thời tạo đà cho phát triển mọi mặt đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, trong đó nổi bật là kinh tế.
            Nhiều Đảng Cộng sản và công nhân trên thế giới đánh giá cao sự lựa chọn mô hình phát triển kinh tế - xã hội của Trung Quốc và Việt Nam. Cương lĩnh của Đảng Cộng sản Nhật Bản thông qua tại Đại hội XXIII (năm 2004) khẳng định: Quá trình tìm tòi tiến lên chủ nghĩa xã hội thông qua kinh tế thị trường của Việt Nam và Trung Quốc đang trở thành một hướng đi quan trọng của thế giới trong thế kỷ XXI; tiến lên chủ nghĩa xã hội thông qua kinh tế thị trường là hướng đi có tính quy luật của chủ nghĩa xã hội. Hội thảo quốc tế "Triển vọng của chủ nghĩa xã hội" của 39 Đảng Cộng sản và công nhân được tổ chức tại Pra-ha (Cộng hòa Séc) năm 2005 cũng đánh giá cao sự phát triển nền kinh tế thị trường dưới chủ nghĩa xã hội và việc gắn những ưu việt của chính quyền nhân dân với những thành tựu mới nhất của khoa học - kỹ thuật, với sự tham gia tích cực vào thị trường quốc tế của Trung Quốc và Việt Nam, coi đây là sự bổ sung, phát triển lý luận độc đáo sáng tạo về chủ nghĩa xã hội.
           Những thành tựu cải cách, đổi mới, mở cửa hội nhập của các nước xã hội chủ nghĩa là một thực tế sinh động minh chứng cho sức sống và khả năng tự đổi mới để đi lên của chủ nghĩa xã hội. Các Đảng Cộng sản và công nhân quốc tế coi đây là thành tựu, là nguồn cổ vũ lớn lao, giúp họ củng cố niềm tin vào lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Sự tìm tòi, khai phá con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của các Đảng Cộng sản cầm quyền đã có đóng góp quan trọng cả về lý luận và thực tiễn trong việc phát triển chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện lịch sử mới. Điều đó tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy quá trình phục hồi của phong trào cộng sản quốc tế, góp phần thiết thực vào việc tìm kiếm những phương thức hoạt động hiệu quả của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế trong giai đoạn hiện nay.