VAI TRÒ CỦA ĐỘI NGŨ TRÍ THỨC QUÂN ĐỘI HIỆN NAY

Trong giai đoạn cách mạng mới, đội ngũ trí thức quân đội đã có những đóng góp tích cực trong xây dựng những luận cứ khoa học cho việc hoạch định Cương lĩnh, đường lối, chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đặc biệt, trí thức quân đội là lực lượng trực tiếp tham gia nghiên cứu khoa học cho việc xây dựng, triển khai và tổ chức thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân. Gắn với yêu cầu nhiệm vụ cụ thể, đội ngũ tri thức quân đội còn luôn đi đầu trong nghiên cứu, tiếp thu, phổ biến, ứng dụng và phát triển tri thức quân sự, quốc phòng tiên tiến, hiện đại góp phần nâng cao sức mạnh toàn diện của quân đội, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đội ngũ trí thức quân đội đồng thời cũng là lực lượng tiên phong trong đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng - lý luận, chủ động, tích cực đấu tranh có hiệu quả với những luận điệu thù địch, sai trái, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng; chủ động phá tan âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực phản động, thù địch, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, nâng cao cảnh giác cách mạng cho toàn quân, toàn dân. Vai trò của đội ngũ trí thức được thể hiện rõ nét trong mọi mặt hoạt động của quân đội như khoa học nghệ thuật quân sự; khoa học xã hội và nhân văn quân sự; khoa học kỹ thuật, công nghệ quân sự và y dược quân sự; hoạt động văn hóa, văn học nghệ thuật, báo chí xuất bản… Bằng trí tuệ, trình độ tư duy, năng lực sáng tạo và tinh thần trách nhiệm, đội ngũ trí thức quân đội đã có những đóng góp to lớn trên tất cả các lĩnh vực xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Tuy nhiên, đội ngũ trí thức quân đội còn có những hạn chế nhất định so với thực tiễn yêu cầu xây dựng quân đội, yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Tuy đã có bước phát triển đáng kể song nhìn chung, đội ngũ trí thức quân đội còn tương đối “mỏng” chưa tương xứng với “tiềm năng sáng tạo” và yêu cầu xây dựng quân đội; trình độ giao tiếp bằng ngoại ngữ và khả năng ứng dụng công nghệ thông tin còn có những hạn chế, bình quân độ tuổi của trí thức quân đội còn cao so với mặt bằng của đội ngũ trí thức nói chung; cơ cấu đội ngũ trí thức quân đội có những mặt mất cân đối về ngành nghề, độ tuổi, giới tính...; một bộ phận trí thức quân đội còn hạn chế kiến thức thực tiễn, nhất là thực tiễn công tác, chiến đấu; việc khai thác, phát huy tiềm năng sáng tạo của trí thức quân đội còn hạn chế, công tác nghiên cứu và ứng dụng khoa học ở một số cơ quan, học viện, nhà trường quân sự chưa thực sự xuất phát và gắn bó với thực tiễn huấn luyện sẵn sàng chiến đấu của quân đội; số lượng chuyên gia đầu ngành, chuyên viên nghiên cứu của quân đội chưa nhiều; tính gắn kết giữa khoa học kỹ thuật với ứng dụng thực tiễn chưa cao; số ít trí thức, kể cả người có trình độ học vấn cao còn thiếu tự tin, “ngại” tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học… Một số không thường xuyên học hỏi, tìm tòi, trau dồi kiến thức, thiếu ý chí phấn đấu cố gắng vươn lên về chuyên môn…

Những hạn chế nói trên của đội ngũ trí thức quân đội do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Một số chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước về công tác trí thức nói chung và trí thức quân đội nói riêng chậm đi vào cuộc sống; có nơi, có lúc thực hiện thiếu nghiêm túc. Số ít cán bộ lãnh đạo, chỉ huy chưa nhận thức đúng về vai trò, vị trí của trí thức; đánh giá, sử dụng trí thức chưa xuất phát từ năng lực và trình độ; các chủ trương, chính sách đào tạo đội ngũ trí thức quân đội chưa thực sự đồng bộ; cơ chế phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng và sử dụng nhân tài thiếu linh hoạt; tinh thần phấn đấu nỗ lực vươn lên ở một bộ phận trí thức chưa cao… Bên cạnh đó là những tác động của mặt trái kinh tế thị trường cũng ít nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến đội ngũ trí thức quân đội.

Nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã và đang đặt ra đòi hỏi khách quan phải phát huy cao độ vai trò của đội ngũ trí thức nói chung trong đó có trí thức quân đội. Đặc biệt, trước yêu cầu xây dựng quân đội vững mạnh toàn diện thì việc phát huy vai trò của trí thức quân đội càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.