CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC LÀ BỘ PHẬN CẤU THÀNH CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN

Sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học vào những năm đầu của thế kỷ XIX là tất yếu, do nhu cầu cần thiết phải có một hệ thống lý luận mới, cách mạng, khác hẳn về chất so với chủ nghĩa xã hội không tưởng của những đại biểu như H.XanhXimông, S.Phuriê và R.Ôoen đã “không thể vạch ra được một lối thoát thực sự. Nó không giải thích được bản chất của chế độ nô lệ làm thuê trong chế độ tư bản chủ nghĩa, cũng không phát hiện ra được những quy luật phát triển của chế độ tư bản chủ nghĩa và cũng không tìm thấy lực lượng xã hội có khả năng trở thành người sáng tạo xã hội mới”. Từ thực tiễn, các phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân vào giữa những năm 40 của thế kỷ XIX ở các nước Anh, Pháp, Đức đều thất bại do chưa có lý luận khoa học dẫn đường. Từ nhu cầu về mặt lý luận, sự vận động khách quan của thực tiễn, có thể nói, nhân loại đã chuẩn bị đầy đủ điều kiện để cho ra đời một hệ thống lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học có sự đối lập, khác biệt về chất bởi những thuộc tính mới so với chủ nghĩa xã hội không tưởng. C.Mác, Ph.Ăngghen là những người có năng lực tư duy vượt trội, thấu hiểu quy luật vận động và dự báo được quá trình vận động, phát triển của xã hội; dấn thân, hy sinh cả cuộc đời vì sự nghiệp giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, con người và nhân loại. Hai ông đã chứng tỏ năng lực tổng kết thực tiễn, sáng tạo uyên bác về lý luận, kế thừa tinh hoa tri thức khoa học của nhân loại để khái quát đúc rút những vấn đề lý luận ở tầm học thuyết - chủ nghĩa xã hội khoa học. Sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học là khách quan, là đòi hỏi của thực tiễn cách mạng chứ không phải ý muốn chủ quan, đúng như C.Mác, Ph.Ăngghen khẳng định rằng: nghiên cứu lý luận không phải là mục đích tự thân mà nhằm giải quyết những nhiệm vụ thực tiễn của nhân loại, vì thế, hệ thống lý luận được V.I.Lênin đánh giá “…toàn bộ thiên tài của Mác chính là ở chỗ ông đã giải đáp được những vấn đề mà tư tưởng tiên tiến của nhân loại đã nêu ra”.

Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống quan điểm khoa học của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin đã xuất sắc trong bảo vệ, bổ sung, phát triển. Chủ nghĩa Mác - Lênin là sự kế thừa và phát triển những giá trị của lịch sử tư tưởng nhân loại, tổng kết thực tiễn phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân; là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động và giải phóng con người; là thế giới quan và phương pháp luận phổ biến của nhận thức khoa học. Chủ nghĩa Mác - Lênin ra đời khẳng định bản chất cách mạng, khoa học và nhân văn bởi mục tiêu cao cả là giải phóng con người và vì con người. Nó là một học thuyết cân đối, hoàn bị và triệt để bởi khả năng mở rộng học thuyết từ chỗ nhận thức giới tự nhiên đến chỗ nhận thức nhận thức xã hội để cải tạo, xây dựng một xã hội tương lai tốt đẹp, bình đẳng, bác ái. Trong đó, triết học Mác - Lênin với hệ thống nguyên lý, quy luật, phạm trù là hạt nhân thế giới quan, phương pháp luận khoa học khẳng định vị trí, vai trò nhận thức và cải tạo thế giới của con người; kinh tế chính trị học Mác - Lênin là hệ thống tri thức về quan hệ giữa người với người trong quá trình sản xuất và trao đổi tư liệu sinh hoạt vật chất trong đời sống xã hội, trọng tâm là quy luật của quá trình vận động và phát triển theo quy luật và chứng minh “Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản đều là tất yếu như nhau”; chủ nghĩa xã hội khoa học là hệ thống tri thức chung nhất về cách mạng xã hội chủ nghĩa và quá trình hình thành, phát triển của hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa, về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa… Đánh giá về tính cân đối, hoàn bị của hệ thống triết học, kinh tế chính trị học, chủ nghĩa xã hội khoa học, V.I.Lênin viết: “Thế giới quan triết học hoàn chỉnh. Phân tích chế độ kinh tế, làm sáng tỏ những nguyên nhân của chế độ nô lệ làm thuê và các quy luật phát triển của chủ nghĩa tư bản”. Thật vậy, “bộ ba hoàn chỉnh” trong một chỉnh thể thống nhất không thể tách rời, khi nghiên cứu tiếp cận từng bộ phận của chủ nghĩa Mác - Lênin cũng chỉ giới hạn trong vấn đề nhận thức luận cơ bản, ngoài giới hạn đó thì chỉ là tương đối, bởi vì, mỗi luận điểm, mỗi nội dung đều có giá trị định hướng, chỉ đạo đối với phong trào cách mạng của giai cấp công nhân.

Như vậy, chủ nghĩa Mác - Lênin có tính lôgic, biện chứng và cân đối là do một mặt được cấu thành bởi ba bộ phận. Tính lôgic, biện chứng và cân đối biểu hiện nó là một hệ thống lý luận hoàn chỉnh được phản ánh thế giới gồm những lĩnh vực cơ bản là tự nhiên, xã hội, tư duy để khái quát thành hệ thống tri thức rất sâu sắc ở cấp độ bản chất, quy luật, phạm trù là kim chỉ nam cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động có được - vũ khí sắc bén để nhận thức và hành động trên cơ sở phân tích sâu sắc, toàn diện các mặt của đời sống xã hội, thấy rõ nguồn gốc, động lực của sự phát triển của xã hội mà trong đó chủ nghĩa xã hội khoa học là lý luận trực tiếp cho giai cấp công nhân nhận thức và hành động theo quy luật để tiến hành cuộc cách mạng triệt để, sâu sắc, toàn diện nhất trong lịch sử đó là cách mạng vô sản khẳng định địa vị làm chủ của giai cấp công nhân và nhân dân lao động đúng như V.I.Lênin khẳng định “Chủ nghĩa Mác là chủ nghĩa xã hội khoa học, một chủ nghĩa chỉ ra con đường đúng đắn để cải tạo thế giới bằng cách mạng, để quá độ sang chủ nghĩa xã hội”. Không những thế, nếu triết học chỉ ra quy luật chung, quy luật phổ biến của lịch sử thì chủ nghĩa xã hội khoa học còn chỉ rõ đặc trưng, mô hình, cách thức xây dựng xã hội mới, vấn đề tổ chức, liên minh giai cấp, lực lượng cách mạng để tiến hành cách mạng có mục tiêu, con đường rõ ràng nhằm sáng tạo xã hội mới xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.