Đặc điểm của quan hệ dân tộc ở Việt Nam hiện nay

Xuyên suốt chiều dài lịch sử, quan hệ tộc người chủ đạo ở nước ta là cố kết, hòa hợp, giúp nhau cùng phát triển.

Các tộc người không phân biệt ở miền núi hay miền xuôi, đa số hay thiểu số đã gắn bó lâu dài, đồng cam cộng khổ lao động sản xuất và chiến đấu dựng xây và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam. Trong lịch sử dân tộc không có các cuộc chiến tranh sắc tộc, tôn giáo đẫm máu như nhiều quốc gia trên thế giới. Trái lại, trước những biến cố to lớn của lịch sử như họa xâm lăng, thiên tai khắc nghiệt thì tinh thần yêu nước, đoàn kết đó lại càng được phát huy cao độ. Dưới chế độ xã hội chủ nghĩa, truyền thống và sức mạnh đoàn kết dân tộc ngày càng được phát huy, góp phần làm nên những thắng lợi vĩ đại của dân tộc.

Trong công cuộc đổi mới, truyền thống đoàn kết, tôn trọng, hợp tác và hòa hợp giữa các tộc người được nâng lên tầm cao mới. Nhà nước đảm bảo lợi ích và sự phát triển của mỗi tộc người, đồng thời mỗi tộc người là thành viên trong đại gia đình Việt Nam, phấn đấu cho sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc. Hòa hợp giữa các tộc người ngày càng được tăng cường thông qua sự gia tăng các mối quan hệ kinh tế, trao đổi hôn nhân, giao lưu văn hóa, ngôn ngữ.

Tộc người Việt đóng vai trò nòng cốt trong xây dựng đoàn kết dân tộc, phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong truyền bá khoa học - công nghệ, thương mại, dịch vụ ở vùng tộc người thiểu số. Các tộc người thiểu số tăng cường giao lưu, gia tăng hôn nhân hỗn hợp dân tộc.

Cố kết nội bộ tộc người trong nước và với đồng tộc ở nước ngoài ngày càng được mở rộng. Các tộc người tăng cường liên kết hợp tác trong làm ăn, buôn bán, trao đổi hôn nhân, sử dụng tiếng mẹ đẻ, có ý thức cao trong giữ gìn văn hóa, lợi ích truyền thống của tộc người mình cả ở phạm vi trong nước và giao lưu với đồng tộc ngoài nước.

Tuy nhiên, quan hệ dân tộc nước ta còn nảy sinh những vấn đề phức tạp.

 Đó là vấn đề chênh lệch trình độ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội giữa các tộc người; tình trạng di dân tự do, tranh chấp về lợi ích giữa các tộc người; vấn đề phức tạp mới nảy sinh trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội; sự phát triển không bình thường của các tôn giáo; thực trạng nguồn nhân lực chất lượng thấp ở các dân tộc thiểu số; các tệ nạn xã hội, ma túy gia tăng; việc vi phạm quyền lợi, bản sắc văn hóa, phong tục tập quán của các tộc người thiểu số có thể gây nên những hậu quả tiêu cực.

Các thế lực thù địch tiếp tục triệt để lợi dụng vấn đề dân tộc để chống phá cách mạng Việt Nam, tạo ra các “điểm nóng” về dân tộc, ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.