Diễn biến hòa bình phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng và Nhà nước ta

Lợi dụng sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu, các thế lực thù địch đã tấn công quyết liệt vào nền tảng tư tưởng của Đảng, Nhà nước ta là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hổ Chí Minh; đả kích đường lối cách mạng của Đảng, bài xích định hướng xã hội chủ nghĩa. Chúng phát hiện những người bất mãn trong nội bộ Đảng, quân đội, trong bộ máy nhà nước và tìm cách lôi kéo, lái những người này đi theo quan điểm của chúng làm nòng cốt để chuyển hóa từ bên trong. Kích động tâm lý hoài nghi dẫn tới phủ định chủ nghĩa xã hội. Trước thực tế đã và đang diễn ra ở Liên Xô (trước đây) và Đông Âu cùng với sự tuyên truyền phá hoại của các thế lực thù địch, một bộ phận nhân dân ở nước ta, trong đó có một số cán bộ, đảng viên đã dao động, giảm lòng tin đối với chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, thậm chí muốn xét lại toàn bộ học thuyết Mác - Lênin cũng như con đường mà Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng và dân tộc ta đã lựa chọn. Có những kẻ lại còn "sám hối" rằng, "cả đời mình đã tin theo một học thuyết sai lầm, đi theo một con đường không đúng và nay phải chấp nhận chủ nghĩa tư bản”. Một số kẻ cơ hội, xét lại, phản bội đã tung ra những bài viết xuyên tạc, vu khống, bác bỏ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta, lan truyền ở nơi này, nơi khác; chúng còn đưa ra nước ngoài, công bố trên các sách, báo, đài phát thanh của các thế lực thù địch. Những việc làm ấy đã gieo hoang mang, hoài nghi cho không ít người. Bằng cách đó, họ muốn tạo nên một sự "diễn biến" từ bên trong xã hội ta, trước hết là diễn biến về nhận thức, tư tưởng, từ đó dẫn đến những diễn biến về các mặt khác.

Một bộ phận cán bộ, đảng viên (trong đó có cả cán bộ trung, cao cấp) đã có những nhận thức lệch lạc, dao động về bản lĩnh chính trị, lập trường quan điểm. Một số người non kém về chính trị, bị tác động của "diễn biến hòa bình" trên lĩnh vực tư tưởng đã phụ họa với những quan điểm sai trái, phát ngôn theo luận điệu của địch, phủ định chủ nghĩa Mác - Lênin. Họ cho rằng: Chủ nghĩa Mác chỉ đúng với điều kiện lịch sử ở châu Âu thế kỷ XIX, nay đã lạc hậu; chủ nghĩa Mác - Lênin phù hợp một chừng mực nào đó với trình độ lực lượng sản xuất và văn hóa Nga, không phù hợp với thời đại ngày nay; chỉ đúng với phương Tây, không đúng với phương Đông. Chủ nghĩa Mác - Lênin không phù hợp với Việt Nam. Chỉ có tư tưởng Hồ Chí Minh là đúng với dân tộc Việt Nam, với xã hội Việt Nam . Thực chất là họ hạ thấp uy tín của Hồ Chí Minh, theo họ, Bác Hổ chỉ là người dân tộc chủ nghĩa, không phải là người mácxít. Kẻ địch đã lợi dụng sự dao động, chao đảo đó để đẩy mạnh hoạt động phá hoại làm cho chúng ta bị tổn thất không ít cán bộ, đảng viên (trong đó có cả cán bộ cao cấp).

Sau khi các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô sụp đổ, không những ở ngoài xã hội mà ngay ở trong quân đội cũng xuất hiện một bộ phận quân nhân giảm sút ý chí, giảm sút lòng tin vào chủ nghĩa xã hội, vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đã có một số bài nói, bài viết sai lệch về quan điểm, tư tưởng, đường lối của Đảng, đòi phải thay đổi cơ bản về bản chất của chế độ để tạo điều kiện hình thành bối cảnh sinh hoạt đa nguyên, đòi xóa bỏ những quy định của Hiến pháp, pháp luật quy định về quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Có một số người ngấm ngầm hoặc công khai bộc lộ sự mơ tưởng tới lối sống tự do tư sản của xã hội phương Tây, từ bỏ lý tưởng cách mạng, từ bỏ mục tiêu của cách mạng Việt Nam. Những quan điểm này đã tạo điều kiện cho chủ nghĩa cơ hội, chủ nghĩa thực dụng phát sinh, phát triển trong xã hội và trong quân đội để kẻ thù lợi dụng phá hoại làm phân hóa nội bộ Đảng, nội bộ quân đội.