Tác động của diễn biến hòa bình đến vấn đề đạo đức và lối sống

Dựa vào hệ thống truyền thông đại chúng với các phương tiện hiện đại, lợi dụng sự mở cửa giao lưu văn hóa, sự quản lý lỏng lẻo, sơ hở của chúng ta trong thời gian vừa qua, chúng truyền bá văn hóa phương Tây, lối sống thực dụng; lưu hành sách, báo, nhạc phẩm, văn hóa phẩm có nội dung xấu, độc, gieo rắc lối sống tư sản xa hoa, trụy lạc, làm xói mòn bản sắc dân tộc, kích động tâm lý và nhu cầu đòi mức sống vượt quá khả năng của nền kinh tế... Những điều này đã và đang làm chuyển đổi thị hiếu nghệ thuật, chuyển đổi giá trị thẩm mỹ, chuyển đổi các thang bậc giá trị của xã hội theo chiều hướng xấu. Những tác phẩm văn hóa, văn học nghệ thuật với những nội dung xấu, độc như mưa dầm thấm lâu, hằng ngày, hàng giờ tác động vào các tầng lớp xã hội; đặc biệt là lớp trẻ - thanh niên, học sinh, sinh viên, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang... gây tâm lý bi quan, bất mãn, quay lưng lại quá khứ, truyền thống, phủ định lớp người đi trước, phủ định những thành quả của cách mạng, của công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, mất lòng tin vào Đảng Cộng sản Việt Nam và chế độ xã hội chủ nghĩa.

Về đạo đức, lối sống, trong phạm vi toàn xã hội, đó là tệ sùng bái nước ngoài, coi thường những giá trị văn hóa của dân tộc, chạy theo lối sống thực dụng, cá nhân, vị kỷ,... đã và đang làm băng hoại thuần phong mỹ tục của dân tộc. Không ít trường hợp, vì tiền và danh vi quyền lực đã chà đạp lên tình nghĩa gia đình, quan hệ thầy trò, đồng chí, đồng đội, đồng nghiệp. Buôn lậu và tham nhũng gia tăng; ma túy, mại dâm và các tệ nạn xã hội khác gia tăng; nạn mê tín dị đoan khá phổ biến; chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, lối sống thực dụng, sùng bái đồng tiền, chạy theo tham vọng cá nhân, ham muốn làm giàu, ham muốn quyền lực, chạy theo cuộc sống vật chất tầm thường ngày càng phát triển trong các tầng lớp xã hội. Đáng chú ý là trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức nhà nước, thanh niên và một bộ phận cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang đã bị tiêm nhiễm bởi lối sống thực dụng, vị kỷ đó. Khuynh hướng này hết sức nguy hiểm, có sức phá hoại mạnh, tác động trực tiếp đến tư tưởng, đạo đức, lối sống của các tầng lớp xã hội. Đó là nguyên nhân dẫn đến sự biến chất, suy thoái trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, đặc biệt trong một bộ phận cán bộ trong hệ thống chính trị, ở các cấp. 

Trong các khuynh hướng vận động phức tạp ấy, có những khuynh hướng nằm ở dạng tiềm ẩn, khả năng hiện thực để phát triển không nhiều; nhưng cũng có những khuynh hướng đã và đang trở thành có tính phổ biến, lan rộng trong các tầng lớp xã hội, trong đời sống cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang; nếu không có những giải pháp hữu hiệu, kiên quyết và phù hợp với đặc điểm mới của tình hình, thì những khuynh hướng đó sẽ trở nên nguy hại đến sức mạnh chính trị - tinh thần của dân tộc, của lực lượng vũ trang - nhân tố có vai trò quyết định trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. 

Vấn đề nghiêm trọng và đáng lo ngại hơn là sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống ở một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ có chức, có quyền ở cương vị cao. Đó là tệ tham nhũng, lãng phí của công, dùng tiền của nhân dân, Nhà nước tiêu xài phung phí, ăn chơi sa đọa; nạn quan liêu, cửa quyền, sách nhiễu nhân dân, kèn cựa, địa phương chủ nghĩa, bè phái, mất đoàn kết khá phổ biến. Đó là những vấn đề bức xúc làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng khiếu kiện đông người ngày một tăng. Đó là "giặc nội xâm", có nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ mà chúng ta không thể xem nhẹ.

Sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, thanh niên, sinh viên có nguyên nhân trực tiếp là do tác động của "diễn biến hòa bình". Một số cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng chính trị, suy giảm lòng tin đối với chủ nghĩa xã hội, giảm sút lòng tin vào sự lãnh đạo của Đảng, hoang mang, dao động, mất phương hướng hoặc đề cao con đường phát triển tư bản chủ nghĩa. Một bộ phận thanh niên, sinh viên sùng bái lối sống phương Tây, mắc căn bệnh "nhạt đảng, khô đoàn, chán chính trị". Có một số trường hợp tuổi đời còn rất trẻ (trên dưới 30 tuổi) liên hệ với người nước ngoài, đã có những hành động vi phạm pháp luật, viết và phát tán nhiều tài liệu trái với Cương lĩnh, Điều lệ, Nghị quyết của Đảng.

Các phần tử cơ hội chính trị, chống đối trong nước phối hợp với các lực lượng thù địch ở nước ngoài cho rằng "thời cơ đã đến" nên chúng tìm mọi cách để "công khai hóa, hợp pháp hóa, quốc tế hóa" hoạt động chống đối, đòi đa nguyên, đa đảng, lập nhà xuất bản tư nhân, ra báo tư nhân, tăng cường phát tán tài liệu có nội dung độc hại, gây chia rẽ, nghi ngờ trong nội bộ ta. Chúng cố tìm cách hình thành các tổ chức chính trị đối lập, tạo dựng "ngọn cờ" để tổ chức chống phá ta. Lợi dụng mạng internet, gần đây, các nhóm chính trị, văn hóa - văn nghệ hải ngoại đã tìm mọi cách lôi kéo trí thức, văn nghệ sĩ trong nước tham gia chống phá ta trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa.

Không ít cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và cán bộ, đảng viên, nhất là ở cấp cơ sở, chưa nhận thức đúng tính chất nguy hiểm của "diễn biến hòa bình" trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa, còn có biểu hiện mơ hồ, mất cảnh giác, thiếu trách nhiệm, thụ động, né tránh đấu tranh chống những thủ đoạn của các lực lượng thủ địch trên các vấn đề nhạy cảm, như: dân chủ, tự do, nhân quyền...; thiếu kiên quyết đấu tranh chống các quan điểm sai trái. Cá biệt, có một số cán bộ, đảng viên không chỉ mơ hồ, mất cảnh giác mà còn tê liệt tính chiến đấu, thậm chí có những trường hợp còn tham gia vào truyền bá, phát tán các tài liệu có quan điểm sai trái.