Đôi điều về xây dựng “hình mẫu” thanh niên hôm nay

Trước thực trạng “một bộ phận thanh thiếu niên còn có biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; phai nhạt lý tưởng, giảm sút niềm tin, ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc”, cùng với những yêu cầu, đòi hỏi mới của nhiệm vụ cách mạng đặt ra vấn đề có tính cấp bách là phải xây dựng hình mẫu thanh niên ngày nay. Mục đích để thể hệ thanh thiếu niên nhận thức rõ được các tiêu chí cơ bản của thanh niên thời đại mới, nhìn vào đó để phấn đấu, tích cực tu dưỡng, rèn luyện góp phần đẩy lùi những tiêu cực, tệ nạn trong thanh niên, xây dựng, củng cố lực lượng mình ngày càng lớn mạnh, đủ sức hoàn thành các nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Vậy, hình mẫu thanh niên hôm nay cần phải đạt được những tiêu chí cơ bản nào, hay nói cách khác họ cần phải có những phẩm chất gì để đại diện cho một thế hệ thanh niên thời đại mới? Điều này cần phải được cân nhắc, lựa chọn kỹ càng, nghiêm túc để đảm bảo những tiêu chí về hình mẫu thanh niên hôm nay đưa ra phải thật sự mang tính khái quát, tiêu biểu, nhưng cũng hết sức cụ thể và dễ triển khai, xây dựng trên thực tế đối với lực lượng thanh niên. Bởi môi trường xã hội ngày nay có nhiều thay đổi so với trước kia, vì thế hình mẫu của thanh niên cũng cần có sự thay đổi cho phù hợp. Nếu trước kia khi đất nước còn chiến tranh, hình mẫu thanh niên thường gắn với mục tiêu, lý tưởng cách mạng và các hành động anh hùng trong chiến đấu đánh đuổi quân xâm lược; nhưng ngày nay trong hoàn cảnh đất nước hòa bình, trước tác động của xu thế hội nhập, của nền kinh tế thị trường thì hình mẫu thanh niên phải gắn với công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh với những cái xấu, cái sai của xã hội… Có những nội dung về hình mẫu thanh niên ngày nay cần được thay đổi cho phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ xã hội, đất nước, song cũng có một số tiêu chí vẫn phải giữ nguyên, bởi đây là những phẩm chất tiêu biểu, nền tảng của thanh niên cho dù trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào.

Theo tôi, xây dựng “hình mẫu” thanh niên hôm nay cần phải đạt được những tiêu chí cơ bản sau:

         Thứ nhất, sống có mục tiêu, lý tưởng cao đẹp, có ước mơ, hoài bão lớn, luôn kiên định với con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân đã lựa chọn.

Đây được xem là phẩm chất tiêu biểu, đặc trưng nhất của thanh niên trong mọi thời đại, mọi thời kỳ cách mạng. Bởi thanh niên là lực lượng “trụ cột” của nước nhà, đảm nhiệm thực hiện các nhiệm vụ quan trọng, nặng nề, họ nhất thiết phải mang trong mình lý tưởng sống cao đẹp, vì đất nước, vì sự nghiệp cách mạng của nước nhà. Thanh niên phải luôn là những người mang trong mình những ước mơ, hoài bão lớn về sự nghiệp, điều này giúp họ luôn nỗ lực, cố gắng không ngừng, đạt được nhiều thành công lớn, qua đó góp phần xây dựng xã hội, đất nước lớn mạnh, hùng cường. Trong xây dựng hình mẫu thanh niên thời đại mới không thể thiếu phẩm chất quan trọng này.

           Thứ hai, tích cực trong học tập, lao động sản xuất, có vốn kiến thức sâu rộng, kỹ năng giỏi, có khả năng tự vươn lên để thành đạt, đóng góp cho gia đình, xã hội và đất nước.

Đất nước đã hòa bình, bước vào thời kỳ hội nhập sâu rộng trên nhiều mặt, bên cạnh những thuận lợi là cơ bản để phát triển, vẫn còn đặt ra không ít những khó khăn đòi hỏi cần phải được khắc phục, giải quyết. Là thế hệ trẻ, thanh niên cần phải thể hiện rõ vai trò của mình bằng việc tích cực học tập, tu dưỡng, lao động sản xuất giỏi, luôn có nhiều sáng tạo, đổi mới trong sản xuất để xây dựng nền kinh tế nước nhà vững mạnh. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay thanh niên phải đi tiên phong trong nỗ lực làm giàu, kiếm tiền chính đáng, bởi như vậy, họ mới có thể đóng góp được cho xã hội, đất nước. Muốn làm được điều đó, thanh niên phải tích cực học tập, có vốn kiến thức sâu rộng, có kỹ năng tốt để thành công.

         Thứ ba, có phẩm chất đạo đức tốt, lối sống lành mạnh, có ý thức cao trong chấp hành mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước.

Bác Hồ đã khẳng định: đạo đức là cái gốc của người cách mạng. Suy ra cũng có nghĩa, thanh niên được coi là thế hệ tương lai của nước nhà, lực lượng kế cận thực hiện sự nghiệp cách mạng của dân tộc, họ phải là những người có phẩm chất đạo đức tốt, có lối sống lành mạnh, chấp hành nghiêm mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, đồng thời tích cực và kiên quyết đấu tranh với các hiện tượng tiêu cực trong đời sống xã hội, bảo vệ cái đúng. Thanh niên ngày nay cũng cần phải thật sự gương mẫu, đi đầu trong công tác giáo dục, tuyên truyền và thực hiện nghiêm pháp luật, nói không với các tệ nạn xã hội.

         Thứ tư, có tấm lòng nhân văn, nhân ái cao cả, sống có trách nhiệm cao với cộng đồng, sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ tình nguyện hướng tới cộng đồng.

Xã hội hiện nay đặt ra nhiều nhiệm vụ rất cần những tinh thần tình nguyện của lực lượng thanh niên tập trung giải quyết các vấn đề bức xúc. Do đó, thanh niên hiện nay phải xây dựng hoạt động tình nguyện trở thành thương hiệu riêng của lực lượng mình. Sẵn sàng tình nguyện thực hiện các nhiệm vụ khi xã hội cần đến. Thanh niên thời đại mới cũng cần sống có lòng nhân văn, nhân ái cao cả, có tình thương yêu đồng loại, yêu con người, góp phần xây dựng mối quan hệ cộng đồng tốt đẹp, cùng nhau chung sống đoàn kết, hòa thuận.

          Thứ năm, luôn là một công dân gương mẫu, ý thức cao được vị trí, vai trò, trách nhiệm của tuổi trẻ, của lực lượng mình trước vận mệnh của dân tộc, đất nước.

Gương mẫu luôn là phẩm chất không thể thiếu trong mỗi con người, nhất là đối với lực lượng thanh niên hôm nay. Ở đây muốn nói tới vai trò tự ý thức, tự vươn lên mạnh mẽ của thanh niên trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, trên tất cả các lĩnh vực để trở thành những công dân gương mẫu, sống có trách nhiệm cao với xã hội, với đất nước, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.