THÁCH THỨC VÀ SỨC SỐNG CỦA PHONG TRÀO CỘNG SẢN VÀ CÔNG NHÂN QUỐC TẾ TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU HÓA

Toàn cầu hóa mà cốt lõi là toàn cầu hóa kinh tế đã trở thành một xu thế khách quan của thế giới, tác động và ảnh hưởng sâu sắc đến vận mệnh các quốc gia cũng như diện mạo của thế giới. Là một chủ thể trong thế giới hiện đại, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế đã và đang chịu sự tác động, chi phối mạnh mẽ của toàn cầu hóa về mọi mặt. Tuy nhiên cũng từ những tác động đó mà phong trào cộng sản và công nhân quốc tế nói chung, các nước xã hội chủ nghĩa nói riêng đã rút ra được những bài học kinh nghiệm, đề ra được đường hướng phát triển, tạo ra được sức sống mới trong điều kiện hiện nay. 

1. Những thách thức của toàn cầu hóa đối với phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Những thay đổi của cục diện thế giới cùng sự tác động mạnh mẽ của toàn cầu hóa sau “chiến tranh lạnh” đã làm cho phong trào cộng sản và công nhân quốc tế rơi vào khủng hoảng nặng nề. Đó là sự khủng hoảng về lý luận, đường lối phát triển, về cơ cấu giai cấp - xã hội, đặc biệt là cơ cấu giai cấp công nhân - lực lượng xã hội nền tảng cho phong trào này. Phong trào còn chịu sự chống phá của các thế lực thù địch; mất đi một phần sự tín nhiệm, ủng hộ của các lực lượng truyền thống trước đây. Các Đảng Cộng sản bị công kích, chèn ép trong cơ chế đa nguyên chính trị của các chính phủ tư sản, từ đó dẫn đến nhiều thua thiệt trong tranh cử. Toàn cầu hóa tạo ra tình trạng cạnh tranh quyết liệt về việc làm, điều kiện sống... làm nảy sinh mâu thuẫn, dẫn đến phân hóa trong nội bộ giai cấp công nhân ở từng nước cũng như trên phạm vi khu vực và toàn cầu, gây chia rẽ khối đoàn kết thống nhất của giai cấp công nhân. Thực trạng trên đòi hỏi các Đảng Cộng sản muốn tồn tại và phát triển phải tự đổi mới về lý luận, cơ cấu tổ chức, hình thức tập hợp lực lượng cũng như phương thức đấu tranh. Nói cách khác, Đảng Cộng sản phải tự đổi mới từ chính đảng mác xít truyền thống thành chính đảng mác xít hiện đại đáp ứng với yêu cầu của thời kỳ mới. 

2. Sức sống mới của chủ nghĩa xã hội. 

Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, các nước xã hội chủ nghĩa không chỉ kiên định trụ vững, mà còn từng bước vượt qua những khó khăn, thách thức, tiếp tục thực hiện cải cách, đổi mới thắng lợi về mọi mặt và nâng cao vị thế quốc tế của mình. Con đường cải cách và đổi mới của các nước xã hội chủ nghĩa đã đóng góp nhiều thành tựu về lý luận và thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội. Các nước xã hội chủ nghĩa đã, đang và sẽ là những chủ thể quốc tế quan trọng trong quá trình thúc đẩy sự hình thành trật tự thế giới mới sau “chiến tranh lạnh”.Thành tựu cải cách và đổi mới của các nước xã hội chủ nghĩa trong thời gian qua đã chứng tỏ sức sống và khả năng tự đổi mới để đi lên chủ nghĩa xã hội là rất mãnh liệt. Sự khai phá, tìm tòi con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Trung Quốc, Việt Nam và một số nước có một giá trị nhân đạo cao cả, đóng góp cả về mặt lý luận và thực tiễn giúp các Đảng Cộng sản vững niềm tin trong việc lựa chọn con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Tại Hội thảo quốc tế "Phát triển và sáng tạo: chủ nghĩa xã hội thế giới đầu thế kỷ XXI" được tổ chức ở Bắc Kinh (Trung Quốc, tháng 10-2004), học giả nhiều nước đánh giá con đường đi lên chủ nghĩa xã hội thông qua kinh tế thị trường mà các nước xã hội chủ nghĩa đang tiến hành đã làm cho các Đảng Cộng sản - công nhân và cả thế giới phải chú ý. Tỷ trọng các nước xã hội chủ nghĩa hiện nay trong nền chính trị và kinh tế quốc tế đã vượt xa thời kỳ Liên Xô đầu thế kỷ XX.