NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở VIỆT NAM ĐÃ ĐƯỢC LÀM SÁNG TỎ, ĐIỀU CHỈNH PHÙ HỢP TỪNG GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC

Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ XIII diễn ra vào thời điểm toàn Đảng và toàn dân ta thực hiện thắng lợi nhiều chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ đã được đề ra trong Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, đạt được nhiều thành quả rất quan trọng và tạo nhiều dấu ấn nổi bật, tô đậm thêm những thành tựu sau 35 đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước. Tiếp tục thực hiện đường lối đổi mới, quán triệt quan điểm chỉ đạo xuyên suốt: kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội… Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng tiếp tục đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể để phấn đấu đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, sẽ đưa nước ta trở thành nước phát triển với thu nhập cao. Nhằm hiện thực hóa mục tiêu đó, Báo cáo chính trị và báo cáo chuyên đề đã cụ thể hóa 12 định hướng chiến lược phát triển đất nước trong thời kỳ 2021 - 2030. Trong đó, một trong những định hướng nổi bật hàng đầu là: "Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, xây dựng và hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển bền vững đất nước; hoàn thiện toàn diện đồng bộ thể chế phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa…".

Trải qua nhiều nhiệm kỳ Đại hội, nội dung, mô hình "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" của Đảng ngày càng được định hình rõ nét. Tại Đại hội IX, Đảng ta lần đầu tiên nêu khái niệm "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa". Đến Đại hội X và XI, tiếp tục được điều chỉnh, làm rõ hơn nội hàm "được sự dẫn dắt, chi phối bởi các nguyên tắc và bản chất của chủ nghĩa xã hội". Đại hội XII bổ sung, điều chỉnh thêm cho phù hợp yêu cầu của thực tiễn: "Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nền kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của kinh tế thị trường, đồng thời bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước. Đó là nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế; có sự quản lý của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, nhằm mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh". Sự thay đổi ở đây là nhấn mạnh kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa phải được "vận hành đầy đủ, đồng bộ" theo các quy luật của kinh tế thị trường, hạn chế, đi đến xóa bỏ sự can thiệp hành chính, mang tính chất chủ quan của các cơ quan quản lý nhà nước, tôn trọng và thực hiện đầy đủ các quy luật kinh tế; coi kinh tế thị trường là cơ chế vận hành của toàn bộ nền kinh tế, quyết định việc phân bổ mọi nguồn lực đầu vào, đầu ra của quá trình sản xuất, kinh doanh. Mặt khác, để đáp ứng và phù hợp với thực tiễn, Đại hội xác định "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" nhưng phải "đảm bảo định hướng xã hội chủ nghĩa phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước".

Đến Đại hội XIII, mô hình kinh tế thị trường thể hiện rõ sự kế thừa, bổ sung, phát triển của Đảng. Lần này, mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được xác định: "Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là mô hình kinh tế tổng quát của nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Đó là nền kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập quốc tế, vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của kinh tế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo; đảm bảo định hướng xã hội chủ nghĩa vì mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước". Đảng ta bổ sung đặc điểm "nền kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập quốc tế" là phù hợp với thực tiễn quá trình hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và yêu cầu hiện đại hóa nền kinh tế hiện nay.

Như vậy, nội hàm, bản chất nền kinh tế thị trường của nước ta đã được làm sáng tỏ, có điều chỉnh phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước nhằm hướng tới mục tiêu chung - cao nhất là xây dựng nước Việt Nam: "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh", mang lại hạnh phúc, ấm no cho toàn thể nhân dân. Mục tiêu này là phản ánh nguyện vọng của nhân dân và phù hợp với xu thế thời đại.