MỘT SỐ BIẾN ĐỔI KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA ĐỒNG BÀO CÁC DÂN TỘC Ở KHU KINH TẾ - QUỐC PHÒNG TỈNH ĐIỆN BIÊN HIỆN NAY

Khu kinh tế - quốc phòng (KT-QP) của tỉnh Điện Biên được triển khai từ năm 1999 trên địa bàn 23 xã do Đoàn kinh tế - quốc phòng 379 đảm nhiệm. Với sự nỗ lực của cán bộ chiến sỹ Đoàn kinh tế - quốc phòng 379 và chính quyền địa phương trong triển khai các dự án kinh tế - quốc phòng trên địa bàn đã tạo nên những chuyển biến quan trọng về kinh tế - xã hội của đồng bào các dân tộc địa phương, góp phần ổn định lòng dân, bảo đảm an ninh chính trị, giữ vững thế trận quốc phòng - an ninh trên một địa bàn chiến lược ở Tây Bắc nước ta.

Khu kinh tế - quốc phòng là tên gọi tắt của dự án khu kinh tế - quốc phòng tại các xã đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa gắn với xây dựng thế trận quốc phòng an ninh trên các địa bàn chiến lược nước ta do Bộ Quốc phòng làm chủ đầu tư, mà các Đoàn KT – QP là lực lượng trực tiếp thực hiện theo Quyết định số 277/2000/QĐ-TTg và Quyết định số 43/2002/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Mục tiêu của các dự án khu KT – QP nhằm phát triển kinh tế - xã hội các vùng dự án góp phần cải thiện và từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, kết hợp bảo đảm quốc phòng an ninh ở địa bàn chiến lược, biên giới trên cơ sở bố trí lại dân cư theo quy hoạch của sản xuất và mục tiêu lâu dài của quốc phòng an ninh, hình thành các cụm làng xã biên giới, tạo nên vành đai biên giới trong thế trận quốc phòng toàn dân bảo vệ Tổ quốc.

Khu KT – QP ở tỉnh Điện Biên được xây dựng từ năm 1999, do Đoàn KT – QP 379 thực hiện với nhiệm vụ: Phối hợp cùng cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể địa phương làm công tác tuyên truyền vận động nhân dân xây dựng cơ sở chính trị địa bàn ở các xã, thôn bản vững mạnh; trực tiếp xây dựng, phát triển kinh tế – xã hội, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc; huấn luyện lực lượng dự bị động viên kết hợp bảo đảm quốc phòng an ninh ở địa bàn biên giới, hình thành cụm làng xã biên giới, tạo vành đai biên giới trong thế trận quốc phòng toàn dân bảo vệ Tổ quốc. Đoàn 379 thực hiện các dự án kinh tế - quốc phòng trên địa bàn 23 xã có diện tích tự nhiên rộng hơn 300.000ha với 15 dân tộc anh em cùng sinh sống, có đường biên giới chung với 2 nước Lào và Trung Quốc dài hơn 260km. Trên địa bàn, tình trạng du canh của đồng bào các dân tộc còn phổ biến, dân cư sinh sống phân tán.

Thời kỳ đầu khi mới thành lập khu KT – QP, đời sống kinh tế xã hội của nhân dân ở đây còn gặp nhiều khó khăn. Đa số các xã ở khu KT – QP đều thuộc diện đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 70%, trình độ dân trí thấp, không ít tập tục lạc hậu còn tồn tại dai dẳng. Một số phần tử xấu vẫn lén lút tuyên truyền đạo trái phép, xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng, chia rẽ tình đoàn kết quân dân... Hầu hết các bản làng ở khu KT – QP chưa có đảng viên, tỷ lệ mù chữ của người dân chiếm gần 90%. Do vậy, việc tạo sự chuyển biến toàn diện đời sống kinh tế - xã hội của đồng bào trên địa bàn đi đôi với giữ vững ổn định chính trị - xã hội vùng biên giới Tây Bắc của Tổ quốc là rất quan trọng và cần thiết trong thực hiện nhiệm vụ của Đoàn 379.

Sau gần 15 năm thực hiện các dự án KT – QP, đời sống của đồng bào các dân tộc vùng biên ở khu KT – QP tỉnh Điện Biên đã có những thay đổi trên tất cả các lĩnh vực. Trong vùng dự án, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ổn định và được cải thiện rõ rệt, cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội thiết yếu được đầu tư xây dựng về cơ bản. Người dân đã định canh định cư ổn định. Những yếu tố mới của kinh tế hàng hóa từng bước thâm nhập vào đời sống sản xuất. Đồng thời, công tác quốc phòng an ninh trên địa bàn được bảo đảm. Rừng được bảo vệ thông qua trồng mới, khoanh nuôi tái sinh và bảo vệ rừng. Văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số được phục hồi, bảo tồn và phát triển. Đạt được kết quả đó, có sự đóng góp rất lớn của các đơn vị quân đội, trực tiếp là Đoàn 379. Bằng những hình thức hoạt động cụ thể, thiết thực, cán bộ chiến sĩ Đoàn 379 đã góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, củng cố lòng tin của người dân với Đảng và Nhà nước, với chính quyền các cấp; làm thất bại âm mưu phá hoại nhiều mặt của các thế lực thù địch; củng cố thế trận quốc phòng an ninh trên địa bàn chiến lược Tây Bắc.