SỰ THỐNG NHẤT GIỮA BẢN CHẤT GIAI CẤP, TÍNH NHÂN DÂN VÀ TÍNH DÂN TỘC CỦA QUÂN ĐỘI TA

Giai cấp, nhân dân, quân đội và dân tộc là những phạm trù có mối quan hệ mật thiết với nhau. Song, không ngang bằng nhau mà mỗi yếu tố có vị trí, vai trò lịch sử của nó. Giai cấp, nhân dân, quân đội và dân tộc không thể thay thế lẫn nhau mặc dù giữa chúng có một số nội dung tương đồng, có quan hệ tương tác lẫn nhau, quy định, ràng buộc và phụ thuộc lẫn nhau. Sẽ là sai lầm nếu xem xét, tách rời mối quan hệ giai cấp, nhân dân, quân đội và dân tộc hoặc đem quy mối quan hệ này vào mối quan hệ kia, chẳng hạn coi quan hệ dân tộc cũng là quan hệ giai cấp hay quan hệ giai cấp cũng là quan hệ nhân dân và quân đội.

Giai cấp, nhân dân, quân đội và dân tộc sinh ra và mất đi không đồng thời. Khi giai cấp, quân đội mất đi, dân tộc và nhân dân vẫn còn tồn tại lâu dài. Chúng ta sẽ không thể hiểu đầy đủ, sâu sắc tính giai cấp, tính nhân dân và tính dân tộc của quân đội ta nếu không nhận rõ vai trò của các nhân tố kinh tế - xã hội, đặc biệt là của nhân tố giai cấp, đấu tranh giai cấp. Mối quan hệ giữa giai cấp với nhân dân và dân tộc với tư cách là sản phẩm trực tiếp của phương thức sản xuất trong xã hội có giai cấp đối kháng là nhân tố xét đến cùng có vai trò quyết định đối với sự hình thành dân tộc, đối với xu hướng phát triển của dân tộc, quy định bản chất xã hội của dân tộc, quy định tính chất của mối quan hệ giữa dân tộc với giai cấp, nhân dân và quân đội.

Bản chất xã hội của dân tộc, giai cấp, nhân dân và quân đội được quy định bởi phương thức sản xuất và vai trò thống trị của nó trong đời sống xã hội; bởi lẽ, quan hệ giai cấp, dân tộc, nhân dân và quân đội do phương thức sản xuất sản sinh ra. Sự thống trị của phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa và của giai cấp công nhân đối với dân tộc, nhân dân và quân đội nói lên tính chất xã hội xã hội chủ nghĩa của dân tộc và quân đội. Tính chất này thể hiện ở vai trò thống trị dân tộc, vai trò đại diện cho lợi ích dân tộc của giai cấp công nhân đối với quân đội do nhà nước của giai cấp công nhân sáng lập, nuôi dưỡng và sử dụng quân đội. Điều này đã được thực tiễn cách mạng Việt Nam khẳng định: Sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, giai cấp công nhân Việt Nam nắm quyền thống trị trong dân tộc và lãnh đạo quân đội. Do đó, giai cấp công nhân Việt Nam trở thành “giai cấp dân tộc”; đóng vai trò lãnh đạo dân tộc và quân đội ta.

Quân đội ta mang bản chất của giai cấp công nhân, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam, là cơ sở quyết định bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của quân đội. Nhân dân và quân đội ta sống trong lòng dân tộc, đặt dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân đã trở thành quân đội của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Nói cách khác, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, dân tộc ta vốn là dân tộc thuộc địa nửa phong kiến đã giành được độc lập về chính trị; chấm dứt vai trò thống trị của thực dân, đế quốc và tay sai theo kiểu cũ và mới.  Đó là cơ sở để nhân dân ta, dân tộc ta thoát khỏi tình trạng đói nghèo, lạc hậu, bị lệ thuộc vào thực dân, đế quốc và phong kiến.

Rõ ràng, sự ra đời của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam với thành quả của Cách mạng Tháng Tám đã chấm dứt sự bất bình đẳng dân tộc và áp bức dân tộc; điều đó cũng có nghĩa là đưa địa vị của người dân từ thân phận nô lệ, bị áp bức trở thành chủ nhân của đất nước, sản sinh ra quân đội của giai cấp vô sản, quân đội của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân và nhờ nó, quân và dân ta đã làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu và đại thắng mùa Xuân 1975, thống nhất nước nhà; đưa đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Điều đó hoàn toàn đúng với quan điểm của các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác - Lênin: Giai cấp vô sản chỉ có thể xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội chỉ khi và khi nào xóa bỏ triệt để tệ nạn áp bức dân tộc, áp bức nhân dân cũng như quân đội của giai cấp bóc lột. Điều đó có nghĩa là phải xóa bỏ nguồn gốc sản sinh ra chế độ người bóc lột người, nô dịch người. V.I.Lênin chỉ rõ: Chỉ có cách mạng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản - đội tiên phong của giai cấp công nhân, mới tạo tiền đề cần thiết để giai cấp công nhân và nhân dân lao động thực hiện cách mạng vô sản giải phóng giai cấp, dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người và giải phóng nhân loại.