HOẠT ĐỘNG TÔN GIÁO PHẢI TRONG KHUÔN KHỔ CỦA PHÁP LUẬT

         Mỗi khi Nhà nước ta bổ sung hoặc ban hành những văn bản pháp luật mới để điều chỉnh về hoạt động tôn giáo cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội của đất nước, phù hợp với tâm tư, tình cảm, nhu cầu tín ngưỡng của tín đồ thì họ lại dấy lên chiến dịch đòi bãi bỏ các văn bản pháp luật này hoặc xuyên tạc, tìm cách ngăn cản chức sắc, tín đồ thực hiện. Luận điệu của họ là tôn giáo phải độc lập với Nhà nước, không chịu sự quản lý của Nhà nước. Họ tâng bốc, ca ngợi tự do tôn giáo ở các nước tư bản, tôn giáo được tự do hoạt động, chính quyền không can thiệp vào các hoạt động của tôn giáo, vì đây là quyền tự do của công dân. Những luận điệu này đã làm không ít tín đồ các tôn giáo hoài nghi chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước. Nhiều người ngộ nhận cho rằng tất cả các hoạt động tôn giáo đều phải không xin phép chính quyền; thậm chí có những hành vi chống lại việc thực hiện các chính sách, pháp luật về tôn giáo của Đảng, Nhà nước.

            Hoạt động tôn giáo không cần sự quản lý nhà nước là một luận điểm hoàn toàn sai trái, không đúng cả trên phương diện lý luận và thực tiễn. Trước hết, tổ chức tôn giáo là một tổ chức mang tính xã hội, mà đã là một tổ chức thì ở bất kỳ quốc gia nào khi thành lập, hoạt động đều phải chịu sự quản lý của Nhà nước. Khi chưa được cơ quan Nhà nước công nhận cũng có nghĩa là tổ chức đó chưa có tư cách pháp nhân. Khi đã có tư cách pháp nhân, tổ chức đó hoạt động phải tuân thủ các quy định pháp luật, chịu trách nhiệm trước pháp luật về hoạt động của mình.

            Hoạt động tôn giáo không chỉ thuần túy nhằm thỏa mãn nhu cầu tinh thần của tín đồ, chức sắc nhà tu hành, mà còn liên quan đến các lĩnh vực đời sống xã hội. Ví như việc xây dựng nơi thờ tự, không chỉ đơn thuần là việc củng cố, phát triển cơ sở vật chất của giáo hội, mà còn liên quan đến những quy định của Nhà nước về đất đai, quy hoạch, xây dựng; hoạt động in ấn kinh bổn, sản xuất đồ dùng việc đạo, liên quan đến những quy định về văn hóa, xuất bản; hoạt động quan hệ với các tổ chức, cá nhân tôn giáo nước ngoài liên quan đến chính sách, pháp luật trên lĩnh vực đối ngoại, xuất nhập cảnh của Nhà nước, hoạt động đào tạo chức sắc liên quan đến Luật giáo dục… Mọi hoạt động của các cơ quan Nhà nước , tổ chức chính trị, xã hội và mọi công dân liên quan đến các lĩnh vực đời sống xã hội đều phải tuân thủ pháp luật của Nhà nước. Tôn giáo và hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng ở bất kỳ quốc gia nào cũng không thể đứng ngoài pháp luật của quốc gia đó.

            Ở nước ta, quản lý nhà nước về hoạt động tôn giáo đã được hình thành từ các triều đại phong kiến. Bộ Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức) thời Hậu Lê có 722 điều, trong đó có 4 điều quy định về những tội liên quan đến hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo. Điều 49 của luật này quy định: “Trong hạt có người nào giả xưng là bồ tát, bà đồng mà các quan phủ, trấn không bắt trình lên trên để trị tội, thì đều bị xử tội biếm. Những bồ tát, bà đồng ấy đều bị xử tội đồ, tội nặng hơn thì bị xử thêm một bậc…”. Dưới triều Nguyễn đã ban hành nhiều đạo dụ của vua ngăn cấm, hạn chế hoạt động của Thiên chúa giáo, do giáo lý, giáo luật của đạo này không phù hợp với truyền thống, văn hóa đạo đức của dân tộc Việt Nam và có những hoạt động kích động chống Nhà nước.

            Ngay từ khi nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, Đảng và Nhà nước ta đã xác định quản lý nhà nước đối với hoạt động tôn giáo là một nhiệm vụ quan trọng trong quản lý nhà nước. Đến nay, Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh những quan hệ xã hội liên quan đến tôn giáo và hoạt động tôn giáo. Pháp luật về hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trở thành một bộ phận không thể thiếu trong hệ thống pháp luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực tôn giáo ngày càng được củng cố, hoàn thiện, góp phần quan trọng bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân, đoàn kết đồng bào các tôn giáo trong khối đại đoàn kết dân tộc và đấu tranh làm thất bại âm mưu, hoạt động lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo xâm phạm an ninh quốc gia. Chính sách tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Đảng và Nhà nước đã cơ bản đáp ứng được nguyện vọng của đông đảo nhân dân, củng cố niềm tin, tạo động lực, sự phấn khởi cho đồng bào các tôn giáo đồng hành cùng dân tộc, cùng toàn dân xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.