NHỮNG BÀI HỌC LỚN CỦA CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI VỚI CÁCH MẠNG THẾ GIỚI

            Cách mạng Tháng Mười Nga đã sáng tạo ra một nhà nước Nga Xôviết sau đó là nhà nước Liên Xô, đại biểu cho lợi ích của nhân dân lao động, trong nhiều thời kì đã phát huy cao độ sức sáng tạo của quần chúng, đáp ứng lợi ích của quảng đại quần chúng nhân dân lao động - điều chưa từng có trong lịch sử nhân loại. Về tổng thể, bộ máy nhà nước đó có kết cấu hợp lí, đảm bảo quyền thực sự của nhân dân, giải quyết tốt các mối quan hệ giữa các cơ quan trong bộ máy nhà nước, giữa các cấp từ trung ương đến địa phương, thực hiện tốt các chức năng cơ bản trong tổ chức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiệu quả xây dựng và phát triển đất nước Liên Xô trong 70 năm qua đã nói lên điều đó. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng, nhất là giai đoạn những năm 1970 - 1980, bộ máy đó bị biến dạng: tổ chức cồng kềnh, quan liêu, trì trệ, hoạt động kém hiệu lực, hiệu quả… là một trong  những lí do dẫn đến sự sụp đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô.

Bài học đồng thời giải quyết tốt hai nhiệm vụ giải phóng dân tộc và giai cấp; chủ nghĩa yêu nước chân chính và chủ nghĩa vô sản quốc tế cao cả.  Cách mạng Tháng Mười Nga đã biết chớp thời cơ “biến chiến tranh đế quốc thành nội chiến cách mạng”, phát huy chủ nghĩa yêu nước chân chính và chủ nghĩa vô sản quốc tế cao cả, thực hiện tốt các nghĩa vụ quốc tế vô sản. Liên Xô thực sự trở thành căn cứ địa, thành trì cách mạng thế giới. Các cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân được sự ủng hộ giúp đỡ to lớn của nhân dân Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, vào giai đoạn những năm 1970 - 1980, cơ chế quan hệ, hợp tác và tính hiệu quả trong tương trợ, giúp đỡ giữa các nước xã hội chủ nghĩa chưa tốt đã phần nào hạn chế đến sức mạnh của mỗi nước và phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.

            Bài học về tính tất yếu phải liên minh giai cấp công nhân - nông dân. Cách mạng Tháng Mười đã xây dựng được khối liên minh công - nông, nhất là liên minh với những người nông dân mặc áo lính, nhờ đó vừa đã phân hoá, làm tan rã kẻ thù vừa tăng cường được lực lượng cách mạng đã làm nên một cuộc cách mạng “Mười ngày rung chuyển thế giới”. Trong suốt quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội, khối liên minh công - nông - trí đã không ngừng được củng cố, tăng cường, góp phần làm nên sức mạnh Xôviết. 

          Bài học về sử dụng bạo lực kiên quyết, triệt để, mau lẹ để giành và giữ chính quyền. Trong Cách mạng Tháng Mười, khi kẻ thù đã sử dụng bạo lực để đàn áp cách mạng, V.I.Lênin và Đảng Bônsêvích Nga đã chỉ đạo sử dụng bạo lực, khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền. Quyết định mau lẹ, quyết đoán, sáng tạo, kịp thời đó là một trong những nguyên nhân quan trọng làm nên thắng lợi của Cách mạng tháng Mười. Trong 74 năm tồn tại, Đảng Cộng sản và Nhà nước Liên Xô luôn chú trọng xây dựng quân đội và hải quân hùng mạnh để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, vào giai đoạn những năm 1970 - 1980, nhất là trong cải tổ vấn đề này chưa được quan tâm và giải quyết đúng, nên đã phải trả giá đắt. Hiện nay, các thế lực thù địch luôn đe dọa sử dụng vũ lực chống phá cách mạng, thì các đảng cộng sản và nhà nước xã hội chủ nghĩa càng phải tăng cường sức mạnh quốc phòng, an ninh để bảo vệ vững chắc tổ quốc mình. 

              Bài học về đấu tranh chống các trào lưu tư tưởng chống cộng, cơ hội, xét lại. Trong suốt quá trình đấu tranh giành chính quyền, xây dựng, phát triển đất nước, V.I.Lênin, Đảng Cộng sản Liên Xô đã đấu tranh không khoan nhượng với các trào lưu tư tưởng chống cộng của các đế quốc; tư tưởng cơ hội xét lại trong các phái: Mensevích, Khơrútsốp… Tuy nhiên, trong giai đoạn cải tổ, các tư tưởng chống cộng điên cuồng trong chiến lược “diễn biến hòa bình” của chủ nghĩa đế quốc; tư tưởng cơ hội, xét lại của Goocbachốp, Enxin... không được nhận diện kịp thời và đấu tranh kiên quyết nên đã làm phân liệt, tan rã Đảng Cộng sản, Nhà nước Xôviết. Hiện nay, các tư tưởng chống cộng, cơ hội xét lại xuất hiện càng ngày càng nhiều thì càng đòi hỏi các đảng cộng sản cảnh giác, chủ động đấu tranh, loại bỏ nó.

               Bài học về tính tất yếu phải có chính đảng của giai cấp vô sản lãnh đạo. Đảng Bônsêvích Nga lãnh đạo là một trong những nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười, của chiến tranh Vệ quốc và xây dựng phát triển đất nước. Đảng đã nắm vững tình thế, thời cơ cách mạng; xác định rõ mục tiêu, lực lượng, phương pháp cách mạng, lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa, chiến đấu bảo vệ tổ quốc và xây dựng đất nước đạt nhiều thành tựu mọi mặt, làm thay đổi bộ mặt hành tinh, buộc chủ nghĩa đế quốc phải điều chỉnh, thích ứng. Tuy vậy, về sau nhất là vào những năm 1970 - 1980, Đảng Cộng sản Liên Xô đã phạm phải sai lầm nghiêm trọng về tư tưởng, chính trị và tổ chức, vì không thực hiện đúng học thuyết xây dựng đảng kiểu mới của V.I.Lênin như: vi phạm dân chủ, quan liêu, bao biện làm thay nhà nước, tham nhũng; cải tổ không đúng nguyên tắc, xa rời, từ bỏ hệ tư tưởng của Đảng - chủ nghĩa Mác - Lênin…và đã phải trả giá đắt - đó là sự sụp đổ mô hình xã hội chủ nghĩa. Đây là bài học đắt giá cho các đảng cộng sản trên thế giới nghiên cứu, khắc phục. Đảng cộng sản lãnh đạo nhà nước, xã hội là thành tựu, là giá trị và là vấn đề có tính quy luật mà chế độ xã hội Xôviết đã sáng tạo ra. Mỗi khi dao động, từ bỏ sự lãnh đạo của đảng cộng sản thì chế độ xã hội chủ nghĩa có nguy cơ bị tiêu diệt. Lịch sử Liên Xô và bài học trong cải tổ đã cho chúng ta nhận thức rõ hơn vấn đề này.